Fevraldagi kichik o‘sishdan so‘ng mart oyida O‘zbekiston ko‘chmas mulk bozorida sezilarli pasayish qayd etildi. Xususan, Toshkent ko‘chmas mulk bozorida faollik 20,7 foizga pasaydi. Ikkilamchi bozor pasayishni boshladi, oyiga o‘rtacha narx atigi 0,5 foizga oshdi. Poytaxt ijara bozoridagi faollik ham yanada kamaydi.
Toshkentda ikkilamchi uy bozorida o‘rtacha narx yil davomida 29,8 foizga o‘sib, 1 kv. m uchun 1212 dollarni tashkil etdi, deb xabar berdi MB. Poytaxtda 1 sotix yer narxi 362 mln so‘mgacha qimmatlashdi. Ko‘chmas mulk va ijara narxlari o‘rtasidagi farq tufayli uy-joyning o‘zini oqlash muddati 8,2 yilga yetdi.
Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi 2023-yilda O‘zbekiston ko‘chmas mulk bozorida bitimlar hajmi oshgani, Toshkent shahrida uy-joy ijarasi narxi 10,2 foizga pasaygani, ikkilamchi uy-joylar narxi o‘sish tendensiyasini saqlab qolganini ma’lum qildi. Mamlakatda yil davomida 272,4 mingta uy-joy sotilgan.
Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi O‘zbekistonda oktabr oyida ko‘chmas mulk savdosi 10 foizga kamayganini ma’lum qildi. Mamlakatda ko‘chmas mulk bilan bog‘liq bitimlarning 51 foizdan ortig‘i Toshkent shahri, Toshkent, Farg‘ona va Samarqand viloyatlariga to‘g‘ri kelmoqda.
Avgust oyida O‘zbekiston ko‘chmas mulk bozorida 28 mingta uy-joy oldi-sotdisi shartnomasi ro‘yxatga olingan. Bu 2021-yildan beri rekord ko‘rsatkichdir. Oy davomida bitimlar soni 12,8 foizga, Toshkent shahrida 10 foizga oshgan. Aksariyat hududlardagi ikkilamchi bozorda narxlar tushdi.
O‘zbekistonda uy-joy narxining o‘sishi tezlashdi, deyiladi MB sharhida. Ikkilamchi uylar narxi yillik hisobda 27,2 foizga, yangi uylarniki 21 foizga oshdi. Talab asosan ipoteka kreditlari hisobiga ortmoqda. Toshkentda yer uchastkalari narxi sotixiga 282 mln, uy-joylar narxi kvadratiga 11,3 mln so‘mgacha yetdi.
Mart oyida O‘zbekiston ko‘chmas mulk bozorida faollik 7,3 foizga pasayib, oldi-sotdi bitimlari soni qariyb 21 mingtani tashkil etdi. Shuningdek, poytaxtning aksariyat tumanlarida ijaraga beriladigan uy-joylar narxi arzonlashdi — ITIM sharhidan.
Yanvar oyida o‘zbekistonliklar orasida ko‘chmas mulk sotib olishga talab dekabrga nisbatan 19,7 foizga oshdi. Shu bilan birga, ikkilamchi bozorda uy-joy narxi bir yilda 20,2 foizga ko‘tarildi.
2022-yilda O‘zbekiston ko‘chmas mulk bozoridagi faollik 3,8 foizga oshdi. Ikkilamchi bozorda o‘rtacha narxlar yil davomida 16,5 foizga, Toshkent shahrida esa 24 foizga oshgan. Shu bilan birga, poytaxtda ijaraga beriladigan uy-joylar 34 foizga qimmatlashdi.
ITIM ma’lumotlariga ko‘ra, O‘zbekiston ko‘chmas mulk bozoridagi faollik 11 oy davomida o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 9 foizga oshdi. Ikkilamchi bozorda o‘rtacha narxlar 15,8 foizga, xususan, poytaxtda 22,7 foizga ko‘tarildi. Shu bilan birga, uy-joy ijarasi bozoridagi vaziyat barqarorlashayotgani qayd etildi.
Ko‘chmas mulk bozori tahlili yil boshidan buyon sotish hajmining 9,2 foizga o‘sganini ko‘rsatdi. Shu bilan birga, Toshkent shahrida uy-joylarning o‘rtacha narxi qariyb 20 foizga oshdi. Ekspertlarning fikricha, uy-joy ijarasiga bo‘lgan talabning ortishi oktabr oyida savdo hajmining biroz pasayishiga xizmat qildi.
ITIM tahlillariga ko‘ra, sentabr oyida ijaraga beriladigan uy-joyga bo‘lgan talab keskin oshdi. Poytaxtda o‘rtacha ijara narxi yil boshidan buyon 22,4 foizga qimmatlashdi. Eng yuqori qiymat (1 kv.metr maydon uchun) Shayxontohur ($12,5), Mirobod ($10,8) va Yakkasaroy ($10,8) tumanlarida qayd etildi.
Joriy yilning III choragida ikkilamchi bozorda turar-joy narxlari 5,2%ga, yil boshidan buyon esa 18,1%ga qimmatlashdi. Ko‘chmas mulk ijarasi esa 14% ga oshgan. Narxlarning o‘sishiga talabning ortishi, transchegaraviy pul o‘tkazmalarining ko‘payishi, qishloq xo‘jaligi pul tushumlarining oshishi ta’sir ko‘rsatdi.
2020 yildagi koronovirus inqirozidan so‘ng O‘zbekistonda uy-joy ko‘chmas mulk bozori to‘liq tiklandi. Mutaxassislarning fikricha, bunga imtiyozli ipoteka kreditlari va subsidiyalar bo‘yicha davlat dasturlari sabab bo‘lgan. Jumladan, fevral oyida ko‘chmas mulk oldi-sotdisi yanvar oyiga nisbatan 24,1 foizga oshdi.
Noyabrda O‘zbekistonda ko‘chmas mulk oldi-sotdisi bo‘yicha 22,5 mingta shartnoma tuzildi, bu bir oy oldingiga nisbatan 4 foizga, o‘tgan yilning noyabriga nisbatan esa 14,4 foizga ko‘pdir. Shu bilan birga, ITIM hisob-kitoblariga ko‘ra, ipoteka asosida uy-joy sotib olish imkoniyatiga ega bo‘lgan aholi ulushi 26 foizni tashkil etadi.
O‘zbekistonda ko‘chmas mulk savdolari bo‘yicha tuzilgan shartnomalar o‘tgan yilga nisbatan 17 foizga oshdi. Ko‘chmas mulk bitimlarining umumiy sonining qariyb 40 foizi Toshkentga to‘g‘ri keladi. Toshkentda kvartira narxlari o‘tgan chorakka nisbatan o‘rtacha 5−7% ga oshgan.
Iyulda O‘zbekiston ko‘chmas mulk bozorida talabning pasayishi kuzatildi, deya xabar qildi Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi. Bunga epidemiologik vaziyatning yomonlashgani va ipoteka kreditlari hajmining kamayishi sabab qilib ko‘rsatildi.
Aprelda ko‘chmas mulkka bo‘lgan talab uzoq muddati tendensiyaga qaytdi. Shartnomalar soni soni oshib, rekordlar o‘rnatilishi mumkin, lekin narxlarning keskin o‘sishi kuzatilmaydi.
Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi fevral oyida O‘zbekistonda ko‘chmas mulk va avtomobil bozorida talab qanday o‘zgarganini tahlil qilib chiqdi.
Qo‘shimcha imkoniyatlarga ega bulish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting